هنرهای زیبا و هنرهای کاربردی
تکهچسبانی یا کُلاژ (به فرانسوی: collage از ریش? coller به معنای چسباندن) نام تکنیکی در هنرهای تجسمی و نیز نام اثر هنریِ ساخته شده به وسیل? این تکنیک است. در این روش مواد و چیزهای گوناگونی مانند تکههای روزنامه، کاغذهای رنگی، مقوا، پارچه، عکس، اشیای دورریختنی و جز اینها را بر روی یک سطح صاف مانند بوم، تخته یا مقوا میچسبانند تا یک ترکیب جدید به وجود آورند. گاهی نیز با طراحی یا نقاشی آن را تکمیل میکنند.
تکنیک چسباندن عکس یا تکههای عکس برای ایجاد یک ترکیب جدید فوتوکلاژ یا فوتومونتاژ نامیده میشود. انواعی از تکهچسبانی هم وجود دارد که شامل مواد دارای حجم مانند تکههای چوب، ظروف شکسته، دگمه، پیچ و مهره یا هرچیز سهبعدی دیگر بر روی یک سطح میشود.
اصطلاح «کلاژ» را اول بار نقاشان سبک کوبیسم ژرژ براک و پابلو پیکاسو در آغاز قرن بیستم ابداع کردند. پس از آن نقاشان کوبیست، دادائیست و سوررئالیست این تکنیک را به کار میگرفتند. هانری ماتیس، کازیمیر مالهویچ، دیوید هاکنی و بسیاری هنرمندان دیگر نیز آثاری را با این روش خلق کردهاند.
این تکنیک ابتدا در زمان اختراع کاغذ در چین در حدود سال 200 پیش از میلاد به کار رفتهاست. اما تا قرن دهم میلادی که توسط خوشنویسان ژاپنی به کار گرفته شد، عد? زیادی از مردم از آن استفاده نمیکردند. تکهچسبانی در قرن سیزدهم میلادی به اروپای قرون وسطا رسید. ورقههای طلا در کلیساهای سبک گوتیک قرن پانزده و شانزده به کار گرفته شدند. سنگهای قیمتی و فلزات گرانبها در ساخت تصاویر مذهبی، شمایلها و نیز نشانها (نقوش پرچمی) استفاده شدند. یک مثال قرن هجدهمی از تکهچسبانی را میتوان در کارهای هنرمند بریتانیایی ماری دیلِینی دید.
در قرن نوزدهم روشهای تکهچسبانی همچنین در ساخت یادگاریهایی مانند آلبوم عکس و نیز کتابها به کار گرفته شد. بسیاری آغاز بهکارگیری تکهچسبانی را به پیکاسو و براک در سال 1912 نسبت دادهاند، با وجود این با توجه به فوتوکلاژهای دوره ویکتوریا، میتوان گفت که روشهای تکهچسبانی در اوایل ده? شصت قرن نوزدهم میلادی مورد استفاده بودهاست. البته بسیاری افراد این دسته از کارها را تنها به عنوان یادگاری و سرگرمی میشناسند.